جامعه سالم جامعه‌ای است که همه اعضای آن، با تمام تفاوت‌ها و شرایطشان، بتوانند در کنار هم زندگی کنند. افراد توانخواه و کسانی که با نیازهای ویژه زندگی می‌کنند بخش جدایی‌ناپذیر همین جامعه‌اند. آن‌ها حق دارند در خیابان‌ها قدم بزنند، در مدرسه درس بخوانند، در محل کار حضور داشته باشند و در رویدادهای اجتماعی مشارکت کنند؛ درست مثل هر فرد دیگری.

اما واقعیت این است که بسیاری از این افراد با چالش‌هایی روبه‌رو هستند که نه به دلیل شرایط جسمی یا ذهنی‌شان، بلکه به دلیل نوع نگاه ما به وجود می‌آید. نگاه‌های سنگین، پرسش‌های ناخواسته، ترحم بی‌مورد و حتی فاصله گرفتن بعضی افراد، می‌تواند باعث شود فرد توانخواه احساس ناخوشایند، خجالت یا حتی انزوا پیدا کند. گاهی کافی است کسی برای چند لحظه بیش از حد به او خیره شود تا حس کند در حال قضاوت شدن است یا باید توضیح بدهد چرا با دیگران متفاوت است.

این رفتارها ممکن است ناخودآگاه باشد، اما اثر آن کاملاً واقعی است: کاهش اعتمادبه‌نفس، احساس شرم و گاهی کناره‌گیری از حضور اجتماعی. در حالی که اگر محیط اجتماعی پذیرنده‌تر باشد، افراد توانخواه می‌توانند توانمندی‌های خود را نشان دهند و در پیشرفت جامعه نقش فعال‌تری داشته باشند.

آنچه ما به عنوان افراد جامعه می‌توانیم انجام دهیم بسیار ساده ولی مؤثر است:

• پذیرش تفاوت‌ها: هر انسانی منحصر‌به‌فرد است. تفاوت‌های جسمی یا ذهنی دلیل برتری یا کم‌ارزشی کسی نیست.

• رفتار عادی و محترمانه: فرد توانخواه نیازی به نگاه ترحم‌آمیز ندارد؛ با او همان‌طور رفتار کنیم که با سایر افراد رفتار می‌کنیم.

• حمایت آگاهانه: اگر کمک لازم دارد، با احترام پیشنهاد کمک بدهیم، نه از سر دلسوزی افراطی.

• آموزش و آگاهی‌رسانی: آگاه کردن کودکان و نوجوانان درباره تفاوت‌ها و احترام به آن‌ها می‌تواند نسلی بسازد که پذیرنده‌تر و مهربان‌تر باشد.

حضور افراد توانخواه در جامعه نه‌تنها حقی انسانی است، بلکه به ما یادآوری می‌کند که انسان بودن یعنی پذیرش و همدلی. با رفتار درست خود می‌توانیم دنیایی بسازیم که هیچ‌کس به خاطر شرایطش منزوی نشود، بلکه احساس کند عضوی ارزشمند از یک کل بزرگ‌تر است.